Dan wel: heb je nét opgeruimd..

Juni en daarmee de maand van de energie – volgens de Green Capital Challenges actiekalender dan dus, die ik tamelijk nauwgezet volg om mijn ecologische voetafdruk mee te verkleinen. En weliswaar heb ik net gisteravond het bijbehorende Duurzaamheidscafé over dit thema bijgewoond en daar opnieuw interessants en activerends gehoord, déze post Groen[er] Doen (en Laten) gaat eerst, tja, tóch wéér, over.. afval.

Afval dus, alwéér. Ik heb daar op één of andere manier toch echt wat mee. En de afgelopen weken én ook deze week nog eens een hoop méér nog dan eerder al. Want in de voorgaande periode joeg ik, onder de noemer Yabals ReCreations (de groene & faire & overwegend op vrijwillige inzet gebaseerde sidekick van Yabal Works), samen met Green Capital Challenges de campagne “Nijmegen raapt het in één keer op!” aan. En aankomend weekend verzorg ik op het Green Blue Festival een (gratis!) workshop Duurzame Sieraden maken.

21 juni: Nijmegen raapte het in één keer op!

Toen tijdens het Duurzaamheidscafé over afval afgelopen februari de oproep werd gedaan voor hulp bij het organiseren van een zwerfafvalopruimactie, hoefde ik niet lang na te denken. Want die problematiek gaat me absoluut aan het hart, en naast mijn regelmatige solo-struinrondes over Waalstrandjes hád ik jaren geleden al eens een dergelijke actie op touw gezet, de zogenaamde Keep It Clean Day Nijmegen. Voor de oorzaken ervan heb ik geen kant-en-klare oplossing – al zal een belangrijk aspect hiervan hoe dan ook het minder inkopen van plastic zijn, wegwerpplastic in het bijzonder, en zal ook bij de producenten een omslag moeten plaatsvinden. Maar hoe je die onbenullen die hun zooi voor anderen achterlaten een halt kan toeroepen, geen idee. Beboeten? Meer afvalbakken? Terugkeer en/of hogere afvalheffingen – of juist niet? Weet jij het?

Hoe ook, de cijfers zijn schokkend en de gevolgen dramatisch. Zo maar een greep:

• Alles bij elkaar komt er 4.700.000.000 kilogram plastic in de oceaan, meer dan 12 miljoen kilo per dag (1 maart 2015 [toen al]; Plastic Soup Foundation)
• Jonge walvis overlijdt na inslikken van meer dan tachtig plastic tasjes (2 juni 2018, AD)
• Middellandse Zee telt meeste plastic deeltjes: 66.000 volle vrachtwagens per jaar, 1,25 miljoen plasticdeeltjes per vierkante km (8 juni 2018, rapport WNF)
• Alleen al door af en toe een portie mosselen of oesters te eten, krijgt een Europeaan op jaarbasis 11.000 plasticdeeltjes binnen (8 juni 2018, rapport WNF)
• En zo door en door en door..

Letterlijk binnen handbereik

Wél binnen (íeders!) handbereik, létterlijk: gewoonweg ter actie en opruimen die troep! Tuurlijk, blijft dus symptoombestrijding. Maar door dat dan zichtbaar te doen en er een aansprekende boodschap aan te verbinden wordt het niet alleen stante pede schoner, maar valt er hopelijk toch ook zo een kwartje hier of daar. De actieboodschap stond al (vorig jaar was al een vergelijkbare campagne door GCC gevoerd): als iedereen nu eens één stuk zwerfafval opraapt… Kleine moeite, (potentieel) groot effect! De dag was ook al geprikt: 21 juni, de eerste zomerdag, en de langste dag van het jaar – de pérfecte dag dus om (tenminste) één keer door de knieën te gaan voor zwervend afval.

Met die uitgangspunten zijn we de laatste tijd aan de slag geweest en dan vooral dus met de vraag hoe we zicht- en ruchtbaarheid aan deze actie konden geven. Zelf heb ik me, naast flink wat on- en offline PR activiteit en helemaal a la Yabal’s ReCreations, zeer recreatief uitgesloofd met al voortijds daartoe bijeen gescharreld zwerfafval (die dubieuze buit was dus alvast binnen).

En zo trokken we afgelopen donderdag met vier bakfietsen, uitgerust met grijpers en afvalzakken en getooid met zwerfafval en daardoor met veel kabaal, door Nijmegen binnenstad om het winkelpubliek aan te sporen (minimaal) één stuk zwerfafval op te ruimen. Dat lukte best heel aardig: veel mensen juichten de actie toe en deden spontaan mee. En lieten zich daarbij meestal ook nog eens fotograferen in een speciale ‘zwerfie-fotolijst’. Ook buiten ons eigen actiegebied gingen tientallen anderen die via de lokale en sociale media al eerder van de actie wisten tenminste één keer door de knieën. Misschien nog wel veel meer – het Facebook evenement dat ik hiertoe aanmaakte werd in ieder geval toch mooi bijna 60 keer gedeeld, door individuen maar ook door groepen en pagina’s van de Gemeente Nijmegen, HAN, politieke partijen, enzovoorts. Maar minstens zo’n 50 mensen maakten een foto van zichzelf met het opgeraapte stuk zwerfafval – een zwerfie dus – en deelden deze, conform onze oproep, met #zwerfienijmegen op Facebook, twitter of instagram. Bovendien werden in navolging van deze afvalchallenge her en der in Nijmegen collectieve opruimacties georganiseerd, bijvoorbeeld door Wijkring Heseveld, een Waste Walk door Open Slowcafe, en een kerken-estafette-opruimronde. Zie de discussie op de Facebook evenementen pagina, daar heb ik zoveel mogelijk zwerfies en actiefoto’s verzameld. En ah ja, leuke bijkomstigheid: onder de zwerfie-inzenders hebben we meerdere prijzen verloot. Niet zozeer omwille van dat ene opgeraapte stuk afval, maar vooral voor de bijdrage aan online zichtbaarheid en verspreiding van onze boodschap dus.

Deze slideshow vereist JavaScript.

Zo werd Nijmegen op 21 juni dus in één keer een stukje schoner, met minimale inspanningen (voor de aanhakers dan, niet zozeer voor de aanjagers). Gewoon, één stukje zwerfafval oprapen per dag – doe jij (vanaf nu) ook mee?

Wil je váker, langer en in groepsverband zwerfafval opruimen in en om Nijmegen? Sluit aan, sluit aan!

• Opruimgroep Mooi Goffertpark ruimt elke 3^e zaterdag van de maand het Goffertpark op.
• Spiegelwaal Schoon houdt ook maandelijks een schoonmaakactie, bij de Spiegelwaal dus.
• 1500 Wijkhelden (kinderen én volwassenen) houden samen hun buurt schoon.
• Jij nog weet van andere opruimclubs? Laat het me weten!

Yabals ReCreations gaat Groen/Blauw!

En van het ene afvalgebeuren rolde ik gelijk in het volgende. Want ik had de troep van 21 juni nog niet opgeruimd of ik werd door kunstenares en Plastic Soup activiste Anita Waltman uitgenodigd om aankomende zaterdag (30 juni dus!) een recreatieve workshop te verzorgen, op haar zogenaamde Green Blue Festival. Dat Green Blue Festival is een festival voor alle inwoners en bezoekers van Nijmegen, (uiteráárd) ter viering van Nijmegen European Green Capital 2018. Met afvaltheater, bioscoop met animaties over duurzaamheid, een community-art kunstproject om de Plastic Soup onder de aandacht te brengen, h’eerlijk eten en drinken, goede muziek, en duurzame workshops – waaronder één door Yabal’s ReCreations dus.

Aldus ligt mijn tafel onverminderd vol gereedschappen en vloer bezaaid met fiets- en autoband, lappen leer en verknipte spijkerbroeken – ik ben in de gauwigheid nog wat meer samples van armbanden en kettingen aan het maken, want de workshop is gratis, voor wie wanneer ook maar wil aanschuiven. En daarmee wil ik iets te bieden hebben aan groot én klein, en aan beginners en wellicht ook al wat recreatieveren. Eenvoudige en snel te maken sieraden, maar ook wat uitdagender varianten. Leuke boost aan mijn eigen recreativiteit ook, deze onverwachte actie – ik heb in een paar dagen tijd mijn assorti Yabal’s ReCreations aardig uitgebreid met nieuwe modelletjes en materialen. Ik zet binnenkort wel wat foto’s op mijn bijbehorende Facebook pagina.

Kortom: schuif gezellig aan, aankomende zaterdag, op De Kaaij te Nijmegen (jeeuh, tis weer Kaaij-tijd!)! En heb je geen zin of tijd om zelf aan de slag te gaan? Je kunt er ook gewoon mijn Yabal’s ReCreations kopen – met ook nu een deel van de opbrengst voor Mama Cash!

Met opgeruimde [??] groet!
Marisha