Overpeinzingen na mijn eerste dagen als deksvrouw.

12 mei 2017, half 6 in de ochtend, Delfzijl haven. Ik zit in mijn ochtendjas op het achterdek, de lucht is bewolkt, er waait een aangenaam windje. Meeuwen vliegen krijsend over me heen. Voor me de flinke derriere van een ander schip dat wacht op de volgende lading. Rechts tientallen masten van plezierjachtjes. En links, aan de overkant van het water, de containeropslag en overslagplaats; twee enorme kranen zijn bezig twee vrachtschepen te lossen. Als ik me niet vergis bij één van de twee het beruchte chinaklei dat wij gisteren in Rotterdam haven laadden (zie de video hieronder voor verklaring van dat “berucht”). De Milan moest hiermee gisteren in Delfzijl aankomen en vanwege vertraging de dag daarvoor startte Ronald al om 4 uur de motoren vanaf ergens aan het Prinses Margrietkanaal. Bij aankomst bleek er evengoed niet gelost te kunnen worden: de wind stond richting stad, en aangezien China klei een zéér stoffig goedje is.. En dus liggen we hier sindsdien in afwachting van beter losweer. De wind lijkt gunstiger vandaag, maar ik voel wat voorzichtige regendruppels, en ook regen is geen weer waarbij chinaklei gelost kan worden. Afwachten dus, wanneer dat gaat gebeuren. Maar met deze noodgedwongen stop staat ook de volgende lading – zout voor Zwolle – onder druk, en ook de daarop volgende tochten van Zwolle naar Hengelo en van daar naar Antwerpen. Hoe het reilt en zeilt binnen de binnenvaart laat zich niet lang vooruit plannen.

9 Mei 2017, Rotterdam haven: het laden van chinaklei is indrukwekkend én stoffig.

Voorbijtrekkende levens

Ikzelf neem vandaag hoe dan ook voor twee dagen afscheid van de binnenvaart; Tessa gaat de kinderen van het internaat in Nijmegen ophalen en zet mij dan gelijk bij mijn huisje af. Om mij zondag, als zij de kinderen teruggebracht heeft, weer op te halen voor de tweede midweek als deskvrouw. Ik besef me ineens het jammer te vinden voor het weekend naar huis te gaan. Ik had best willen blijven. Mogelijk omdat alles de afgelopen dagen nog nieuw en spannend was, en omdat we bijna alleen mooi weer hebben gehad, maar… tot op heden bevalt dit leven me wel. Misschien meer nog dan verwacht. De relatieve eenvoud van het bestaan – het doel is in ieder geval kraakhelder: vracht van A naar B varen. Tegelijkertijd toch ook de onregelmatig- en onvoorspelbaarheid, het niet lang vooruit (kúnnen) plannen, de soms lange dagen en dan weer onverwachte rustmomenten. De fysieke arbeid en buitenlucht, en het daarop volgende moe-maar-voldane gevoel aan het einde van de dag.

Maar misschien wel het meest van alles: de afwisseling onderweg. We doen havens aan vol industriële bedrijvigheid, indrukwekkend materieel, viezigheid, lawaai. We passeren steden wier bestaan vanaf de betrekkelijke rust op het water nog eens te meer jachtig overkomt – auto’s, fietsen, bussen sjezen in colonne, iedereen lijkt zo gauw mogelijk op werk of thuis te willen zijn. Van die noodzaak of aandrang heb je als binnenvaartschipper alvast geen last: je werk én je huis neem je overal met je mee. We varen, met de motor op volle toeren, over een winderig en wijds IJsselmeer. En we glijden, bijna geruisloos, door waterwegen met aan weerszijden uitgestrekte weiden, bloemenvelden, akkers, hier en daar een boerderijtje, schapen, een molen. Vogels fluiten, eenden kwetteren vanaf de oever, ganzen vliegen hysterisch gakkend voor het schip langs. Alles binnen één dag tijd.

9 Mei 2017: Over een winderig en wijds IJsselmeer.

10 Mei 2017: Van industrie en golfslag naar het serene Friese platteland. Binnen één dag!

Alle soorten levens en omgevingen trekken links en rechts aan ons gestaag voorttuffend schip voorbij, wij zijn de “stille” toeschouwers op ons eigen eilandje temidden van alles tussen serene rust en hectiek. Heerlijk. En ik realiseer me ineens weer dat ik altijd al het reizen zelf, het urenlange, kris-kras en oncomfortabele bussen door Guatemala en de Filippijnen incluis, leuker gevonden heb dan de bestemming – mijn eigen verplaatsing die evenwel juist voelt alsof “de rest” aan mij voorbijtrekt. Als een film waar ik op mijn gemakje naar kan turen, glúren misschien zelfs wel, bijna als een voyeur.

Uitersten gecombineerd

Ik bedenk dat het leven aan boord voor iemand die van uitersten houdt – van drukte, viezigheid, lawaai én van rust en natuur – misschien wel dé oplossing is voor de uiteindelijk toch maar beperkte huisvestingsmogelijkheden die je aan land c.q. in je leven hebt. Ik woon heerlijk waar ik woon, zonder meer. Maar het grootstedelijke, zakelijke, stenen Rotterdam heeft me ook altijd getrokken. In groot contrast daarmee dito een huisje in de Ooij, of op de hei. Maar aan land verhuis je niet maar zo eventjes, en ook niet voor eventjes.

En zo vraag ik me aan het eind van de eerste midweek serieus af of het zogenaamde “vrijetijdssysteem”, waarbij binnenvaart personeel een periode (2 weken, een maand) aan boord verblijft en vervolgens eenzelfde periode vrij af heeft, iets voor mij is. Dat zou me namelijk in staat stellen ook die ándere twee uitersten waar ik van houd te combineren: fysiek en buitenwerk (voor, leuke en fijne bijkomstigheid, een vast loon) met, in die vrijaf-periode, freelance digitaal en hoofdwerk. Want écht vrijaf hebben, dát is hoe dan ook níks voor mij.

Hoe combineer jij geliefde extremen in jouw éne leven?

(09 Mei 2017: gewoon, omdat ik dit zooo stoer vind!)