Dan wel: ik ben eruit!

En ja, zo ongeveer exact een jaar nadat het toch echt seriéus begon te borrelen in de onderbuik, ben ik er uit: ik heb, volgens mij, dat Leven Over Een Andere Boeg gevonden. En ben ook daadwerkelijk op weg daarheen. 

Voor veel van mijn persoonlijke FB connecties zal het waarschijnlijk geen grote verrassing meer zijn. In de afgelopen paar maanden kwam ik er pas echt achter hoeveel mensen mij behoorlijk nauwgezet op de voet “volgen”. Zelfs mensen met wie ik niet direct FB-verbonden ben weten er al van, blijkbaar baart het toch best nogal wat opzien. Niet heel verwonderlijk ook hoor, het is niet de meest gangbare loopbaan of levensweg(switch) die ik voorsta. Maar ongelogen: de laatste tijd popte bij vrijwel élke IRL ontmoeting in de eerste drie zinnen al wel het woord “schaap” uit andermans mond – of een zinspeling daarop. Sommige mensen begonnen zelfs spontaan te mekkeren als ze mij zagen.

Want já, toch echt: ik wil schaapherder worden! Dat beroep lijkt mij alles te bieden waar ik naar op zoek ben. Wás. Want ik had er wel wat omzwervingen voor nodig om dat te ontdekken, maar ik hoef naar mijn idee dus niet langer meer te zoeken.

Over de reis

Nu heb ik in mijn leven al heel wat verschillende werkzaamheden verricht, van promotieonderzoek en lesgeven aan de universiteit tot het opereren van een eigen fairtrade handel met Guatemala, van het freelance maken van websites en redigeren van academische boeken tot en met – financieel zo nu en dan noodgedwongen – het poetsen van vakantiehuisjes en afwassen in kantines. En een hele hoop en uiteenlopende vrijwilligersactiviteiten bovendien. Na ja, zie, bij interesse, “wat ik zoal deed en doe”. Maar er gingen in de afgelopen 20 jaar maar héél weinig dagen voorbij die niet begonnen of afsloten met de computer. En zo tegen het einde van 2016 begon me dat dus flink tegen te staan. Ik besefte me ineens – en volop – dat ik náást die vele digitale arbeid toch echt meer naar buiten wilde en ook met mijn handen wilde werken. Ik besloot 2017 aan te wenden om tussen het hoognodige geld verdienen op ontdekkingstocht te gaan, naar dat Leven Over een Andere Boeg dus.

En zo ging ik in het voorjaar een maand ter binnenvaart. Vaarde ik met de Milan kriskras door Nederland en België, en hielp ik – tegen kost en inwoning – als “deksvrouw” mee met alle voorkomende werkzaamheden. Absoluut een heerlijke tijd gehad, en kanten aan dat leven ontdekt die me zeer bevielen – de eerste stukjes van die puzzel Leven Over Een Andere Boeg. Met name de fysieke arbeid, en bijbehorende lichamelijke vermoeidheid. De wind door de haren. De continue wisselende omgevingen om mij heen, van de rustieke Friese wateren en weiden tot het bonkende en overweldigende zeehavenleven van Antwerpen.

Rust(iek) ter Van Starkenborghkanaal, Friesland.

Overweldigend Antwerpen-haven

Daarna een paar weken ter hovenier: fijn, ook hier dat buiten en met de handen werken, en, jawel, ook het vies worden. Met hierbij met name het besef van “het werken in het groen” als meerwaarde op de binnenvaart. Want groen heb ik altijd al heerlijk gevonden, en hoe je het ook wendt of keert: een schip blijft een kolos doods metaal. Daar heb ik uiteindelijk niet écht iets mee. Het wel heel erg (letterlijk) binnen gebáánde groene paden werken beviel me minder.

Weer eens wat anders (leuks)!

Dat laatste was wat mijn verblijf en werk in Portugal, op het landgoed van Christine en Dirk, als extra inzicht opleverde. Daar genoot ik, ook tegen kost en inwoning, bijna een maand lang élke dag weer van vroeg tot laat van het sobere leven, en van het werken op het land. Met de blote handen overwoekerd land schoon hakken, honderden kilo’s aardappelen uit de grond woelen, tegen de hellingen op klauteren – verrukkelijk! Ik had het natuurlijk best kunnen weten – dat ik van struinen en een beetje ruig en zelfs een beetje afmatting en pijn houd. Na ja, van “mezelf vóelen” dan, en zo te wéten dat ik lééf. Als kind klom ik al in alle bomen en bouwde ik hutten in de struiken. Hielp ik pap mee met bomen omhakken en kroop ik over de bosgrond op zoek naar uilenballen. En dan zijn er sinds een paar jaar natuurlijk ook nog die wandelmarsen van 40, 50 of soms nog meer kilometers, over de dijk, door de bossen en over weidse heidevelden. De voeten vol blaren, maar tóch doorgaan. Stévige fysieke inspanning, mezelf zo nu en dan flink pushen, liefst in een nog zo natuurlijke, wild mogelijke omgeving – mijn tijd ter Quinta do Tapado maakte mij nog eens te meer bewust van die voorliefde.

En toen: bestemming bereikt!

Maar oké, eerlijk is eerlijk: een leven zoals dat van Christine en Dirk, dat ligt vanwege persoonlijke omstandigheden niet binnen mijn mogelijkheden. Althans niet binnen de termijn dat ik mijn leven over die andere boeg wil hebben (ik zeg nooit nooit). Dat besefte ik me al gauw zat. Maar ondertussen had ik wel nieuws opgepikt over het schaapherdersberoep. Een ambacht die sinds vorig jaar op de lijst Cultureel Erfgoed prijkt, maar nadrukkelijk bezig is met een vertaalslag van traditie naar toekomst. Niet langer is het nog “alleen maar” je schaapjes van A naar B brengen en laten grazen. Schapen worden steeds meer ingezet ten behoeve van duurzaam natuurbeheer, en de schaapherder zelf dito. Sinds twee jaar is er dan ook een serieuze, gecertificeerde opleiding tot schaapherder, die je niet alleen leert over het schaap en hoeden, maar ook over natuur en ecologie, ondernemerschap en communicatie. Daarmee heeft dit vak naar mijn idee meer body en “missie” gekregen, en biedt het voorzichtig wat meer arbeidsperspectief. Schaapherders werken niet langer alleen als zelfstandige, maar steeds vaker in dienst van begrazingsbedrijven. Niet onbelangrijk – per slot ben ik toch óók wél op zoek naar werk waarmee ik, naast mijn freelancewerkzaamheden, énige financiële zekerheid weet te verwerven, for a change.

Kortom, dit vak – misschien zelfs wel levenswijze – leek mij precies datgene te bieden waar ik naar op zoek was. En om te bezien of dít inderdaad dan mijn nieuwe “roeping” zou kunnen zijn, liep ik in de afgelopen periode dan ook al vier volle dagen mee met gediplomeerd schaapherder Merijn Bakker en zijn 250-meiden-tellende Schaapskudde Heumensoord, van begrazingsbedrijf Bos en Schaap. Van het zweefvliegveld in Malden via Nijmegen Oost (notabene op een paar honderd meter van mijn eigen huisje!) naar de stuwwal bij Nijmegen. Door het centrum van Groesbeek, langs het spoor. Door de herfstkleurige bossen, over de hei. Door de modder, tussen de weiden, recht door de bebouwde kom. We staken drukke wegen over, en lieten tijdenlang auto’s stapvoets achter ons aanrijden (hihi). We lieten de schapen al heen en weer lopend bermen afgrazen, zetten netten om een veld naast een lagere school, en haalden al glibberend en glijdend netten weg op de steile helling van de stuwwal. We hadden schítterend weer, en ook bar en boos: nog zonder de weerbestendige uitrusting van een schaapherder raakte ik tot op het bot nat en verkleumd van de éérste sneeuwval van dit jaar. Maar oh, wat was het bijzonder om met die kudde door het witter wordende land te trekken! En een bijkomend aspect dat ik me vooraf zéker niet zo gerealiseerd had: het positieve effect op ménsen. Automobilisten láten zich (vrijwel allemaal) geduldig door schapen ophouden – bovenal voluit lachende gezichten achter het stuur, en regelmatig duimen omhoog of opgewekte opmerkingen vanuit omlaag gedraaide raampjes. Voorbijgangers blijven staan, en halen vlug hun telefoons tevoorschijn om foto’s te maken. Kinderen beginnen uitgelaten te joelen. Mensen worden blij van voorbijtrekkende schapen!

Ook – júist – deze IRL proef maakte het mij werkelijk duidelijk: het beroep schaapherder biedt mij dat gewenste Leven Over Een Andere Boeg. De laatste puzzelstukjes vielen op haar plek: het buiten zijn, de natuurlijke en steeds wisselende omgevingen, de (flínke) fysieke inspanning en uitdaging, de modder aan mijn voeten, de blootstelling aan de seizoenen en alle soorten weer – wát voor weer dan ook, ik houd ervan (zéker als ik er daarna niet meer spik en span hoef uit te zien). De puurheid en vrolijkheid van en rondom het gebeuren. De groenmissie, en het werken met lévends – méér nog dan bij het hovenieren en in Portugal, waar ik immers ook “in het groen werkte”. En tot slot, absoluut ook een belangrijk puzzelstukje: het leerelement, compleet níeuwe kennis en kunde verwerven. Ik moet nog door de intakeprocedure, maar mijn aanmelding voor de opleiding ligt al ter Helicon Velp en ik heb zin in weer eens létterlijk in de schoolbanken te zitten. Puzzel compleet – laat mijn Leven Over een Andere Boeg maar beginnen!

Terug naar het kind in mijzelf

Het merkwaardige – of misschien zo merkwaardig toch ook weer niet: ik realiseer me dat dit beoogde nieuwe leven in feite bovenal aspecten omvat die ik eígenlijk altijd al fijn of leuk vond, van kleins af aan. Die weliswaar telkens weer de kop opstaken tijdens activiteiten buiten werk, letterlijk tussen de bedrijven door, maar die ik eigenlijk een beetje vergeten was, of in ieder geval eerder dus niet echt serieus als mogelijke invulling van mijn werkzame leven beschouwde. Terwijl ikzelf juist het werk dat je doet als zo’n essentieel onderdeel van het leven beschouw. Zonder werk waar je blij van wordt geen gelukkig leven –  niet voor mij althans. Eén van de vrouwen die ik in de afgelopen periode als buddy begeleidde tijdens project De Tafel van Eén, juist bedoeld om vrouwen weer “aan de slag” te helpen, zei tijdens één van de eerste bijeenkomsten dat ze op zoek was naar het kind in haarzelf, want dát was wat haar volgens haar gelukkig zou maken. Mijn eerste reactie op zulke uitspraken is er normaliter (maar tja, wat is normaliter?!) één van scepticisme; ze komen mij nogal zweverig over. Maar zo mijn gangen en ontdekkingen van de afgelopen tijd overziend heeft ze gelijk: ik heb weer een beetje het kind in mijzelf teruggevonden, mijn puurste verlangens. En die ga ik naleven!

(Misschien wel een leuk onderwerp om me nog eens in te verdiepen – en een volgende keer over te bloggen: dat terughalen van het kind in je zelf en hoe dat je leven als volwassene wel eens vollediger en daarmee gelukkiger kan maken. Laat mij bij deze aan jou vragen: ken jij het kind in jouzelf nog, herken jij die nog in jouw huidige doen en laten? Hoe ziet hij of zij eruit?)

Op naar 2018!

Ja, 2017 was voor mij persoonlijk absoluut een góed jaar. Vol nieuwe ervaringen, kennis en kundes. Met meer zelfinzicht, en, dus, het antwoord op die vraag die ik in mijn eerste blog Over Een Andere Boeg stelde (maar waar ik toen al ettelijke maanden mee liep). En met aldus voor het komende jaar nieuwe doelen en dromen om na te streven. Ik heb zin in 2018!

Ik wens jou hetzelfde: een nieuw jaar met nieuwe ervaringen, dromen, doelen. Om te bereiken, of “gewoonweg” na te streven. Want zoals bovenstaande relaas mag duiden: de reis is ook (en misschien soms nog wel méér) de moeite waard!

Marisha